Wyniki badań naukowych przeprowadzonych podczas pierwszego rejsu SEA-EU, międzynarodowe kierunki studiów, wystawa obrazów „SEA EU by the Sea” – za nami SEA-EU Congress. Na międzynarodowej konferencji w Algarve – współorganizowanej przez Uniwersytet Gdański – zebrali się przedstawiciele władz uczelni z całego świata, którzy pod koniec wydarzenia podpisali wspólną deklarację Global Gateway Declaration.
– 32 uczelnie, 27 krajów z Zachodniej i Wschodniej Afryki, Północnej i Południowej Ameryki, Azji i Europy. To niesamowite, dziękuję wam wszystkim za przybycie – powitał zebranych Rektor Uniwersytetu w Algarve prof. Paulo Águas. – Mam nadzieję, że Kongres pomoże nam wzmocnić i rozwinąć sieć współpracy, która już istnieje między naszymi instytucjami.
Następnie głos zabrał Koordynator Generalny sojuszu SEA-EU prof. Fidel Echevarría, który pokrótce przedstawił najważniejsze działania konsorcjum. Szczególną uwagę zwrócił na inicjatywy wychodzące poza to, co zostało zapisane w projekcie, np. rejs SEA-EU do Kadysku. Podkreślił także, że obecnie głównym celem dziewięciu uczelni partnerskich jest osiągnięcie statusu prawnego sojuszu. Przemówienie prof. Fidela Echevarríi zwieńczyła zapowiedź nowego filmu promocyjnego SEA-EU.
Sukcesy pierwszego etapu sojuszu SEA-EU
Serię naukowych prezentacji rozpoczęła dr hab. Agata Weydmann-Zwolicka, prof. UG. Oceanografka z UG opowiedziała o poprzednim rejsie SEA-EU, który odbył się w 2022 roku. W trakcie ponad miesięcznej wyprawy zebrano próbki wody, powietrza, ziemi i zanieczyszczeń w różnych miejscach wzdłuż zachodniego brzegu Europy.
Naukowczyni po raz pierwszy przedstawiła efekty tych badań. Jednym z niepokojących wyników było odnalezienie mikroplastików we wszystkich 10 miejscach poborowych na każdej badanej głębokości. Porównano także stopień zanieczyszczenia powietrza w pięciu nadmorskich miastach: Gdańsku, Gdyni, Kilonii, Kadyksie i Breście. Stężenie aerozoli w atmosferze czterech portów okazało się być w zakresie normy wyznaczonej przez WHO. Zanieczyszczenie większe od tego poziomu wykryto jedynie w Gdyni. Na zakończenie prof. Agata Weydmann-Zwolicka zapowiedziała nowy rejs SEA-EU z Gdańska do Bodø, który odbędzie się w czerwcu 2024 r.
Wyniki pracy naukowej przedstawili także młodzi badacze SEA-EU. W ramach inicjatywy Science Show prowadzonej przez Ulfa Everta z Uniwersytetu w Kilonii trójka doktorantów w przystępny sposób opowiedziała o tematach swoich prac doktorskich.
Prorektor Uniwersytetu w Splicie prof. Zoran Đogaš podsumował działania Obserwatorium Blue Economy. Jednym z nich jest platforma dla badaczy SEA-EU, która pomoże w transferze technologii, zbieraniu danych na temat środowiska czy wymianie najlepszych praktyk badawczych.
O flagowym projekcie SEA-EU 2.0., jakim są wspólne międzynarodowe kierunki studiów, mówiła Lola Perea z Uniwersytetu w Kadyksie. Obecnie trwają prace nad 4 inicjatywami: MIPMAL, Turqooise, Sustainable Blue Economy oraz Marine and Maritime Sciences & Technologies. Według planów kierunki organizowane przez uczelnie SEA-EU ruszą już w roku akademickim 2025/26.
SEA-EU – współpraca wychodzi poza Europę
Pierwszy panel dyskusyjny dotyczył głównych wyzwań, z którymi mierzą się społeczeństwa afrykańskie. W rozmowie wzięli udział Rektorzy i Prorektorzy uczelni afrykańskich oraz przedstawiciel marokańskiego Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, Badań i Innowacji. Wszystkie te instytucje są partnerami zewnętrznymi sojuszu SEA-EU.
Następnie o wyzwaniach, z jakimi mierzą się ich regiony, opowiedzieli partnerzy z Azji, Karaibów oraz Ameryki Północnej i Południowej. W panelu wzięli udział przedstawiciele uczelni z USA, Kanady, Paragwaju, Brazylii, Dominikany, Chin i Sri Lanki.
– Jako rektor uczelni szczególnie zwróciłem uwagę na urbanizację naszego społeczeństwa. Wybrzeża USA są bardzo gęsto zaludnionymi regionami. Przenoszenie się ludzi z mniej zurbanizowanych przestrzeni do miast wymaga odpowiedniej infrastruktury i skutkuje m.in. większym zanieczyszczeniem – opowiadał Rektor Uniwersytetu Północnej Karoliny Wilmington prof. Aswani K. Volety.
Perspektywę pracodawców przedstawili członkowie Rady Doradczej SEA-EU. Reprezentanci portów, fundacji i innych miejsc pracy dyskutowali nt. kompetencji przyszłości, które odpowiedzą na nowe wyzwania naszego społeczeństwa.
O tym, jak na współczesne problemy odpowie sojusz SEA-EU, rozmawiali reprezentanci wszystkich dziewięciu uczelni partnerskich oraz przedstawiciele uczelni stowarzyszonych – Narodowego Uniwersytetu im. Ilji Miecznikowa w Odessie i World Maritime University w Szwecji.
– Potrzebujemy nowej energii, stworzenia nowego „silnika”, który przyspieszy niezbędne zmiany w naszych krajach i uczelniach. Oznacza to, że potrzebujemy doskonałości w edukacji i badaniach. Musimy zapewnić nowe kompetencje naszym studentom. Potrzebujemy nowego sposobu myślenia w zarządzaniu uczelnią – i to nie tylko wśród zespołu rektorskiego – powiedziała przedstawicielka Uniwersytetu Gdańskiego Prorektorka ds. Współpracy Międzynarodowej dr hab. Anna Jurkowska-Zeidler, prof. UG.
W ostatnim panelu o społeczeństwie przyszłości wypowiedzieli się reprezentanci pokolenia Z oraz przedstawiciele uczelni SEA-EU. W dyskusji ze strony Uniwersytetu Gdańskiego wzięła udział Dziekan Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii UG i GUMed dr hab. Ewelina Król, prof. UG.
Jakie zmiany niosą wyzwania przyszłości?
Formalną część wydarzenia zwieńczyło uroczyste podpisanie Global Gateway Declaration, którą poza partnerami SEA-EU podpisali także reprezentacji partnerów zewnętrznych sojuszu. Dokument wyraża wolę jego sygnatariuszy m.in. do działania zgodnie z Agendą 2030 ONZ, edukacji nowych pokoleń nt. zagrożeń mórz i oceanów czy promocji kultury współpracy międzynarodowej.
Drugą część SEA-EU Congress wypełniły wydarzenia kulturalne. Jednym z nich był wernisaż wystawy obrazów Zastępcy Kanclerza ds. Informatyzacji, Komunikacji i Promocji dr hab. inż. Anety Oniszczuk-Jastrząbek, prof. UG. Ekonomistka z Uniwersytetu Gdańskiego namalowała cykl obrazów przedstawiający miasta, w których znajdują się uczelnie SEA-EU. Wystawa została pierwszy raz zaprezentowana w 2022 r. w Bibliotece Uniwersytetu Gdańskiego podczas inauguracji roku akademickiego 2022/23.
Z okazji przedstawienia pierwszych wyników rejsu badawczego SEA-EU z Gdańska do Kadyksu przygotowano także wystawę najlepszych zdjęć wykonanych podczas wyprawy. Na fotografiach uchwycono prace badawcze, piękne widoki i elementy życia codziennego załogi oraz naukowców.
aut. Marcel Jakubowski
