Jak wspierać ukraińskie uczelnie, jednocześnie wprowadzając je strategicznie w inicjatywy Unii Europejskiej? O tym opowiadali przedstawiciele Uniwersytetów Europejskich i rektorzy ukraińskich uczelni na spotkaniu z wiceprzewodniczącą Parlamentu Europejskiego Ewą Kopacz i przedstawicielami Komisji Europejskiej. Było to pierwsze tego rodzaju spotkanie, łączące władze państwowe, Parlament Europejski, Komisję Europejską, uniwersytety ukraińskie oraz sojusze uniwersytetów europejskich. Sojusz SEA-EU na konferencji reprezentowała Prorektorka ds. Współpracy Międzynarodowej UG dr hab. Anna Jurkowska-Zeidler, prof. UG.
Spotkanie odbyło się na Uniwersytecie w Strasburgu i w Parlamencie Europejskim 13 marca br. Konferencja „European and Ukrainian universities cooperation: state of play and future perspectives” składała się z trzech paneli. W ramach pierwszego z nich o aktualnym stanie współpracy strategicznej między europejskimi i ukraińskimi uczelniami opowiadali reprezentanci obu stron. Najlepsze praktyki i inicjatywy wspierające wskazali przedstawiciele sojuszy Uniwersytetów Europejskich: EUniWell, SEA-EU, EC2U, ENHANCE, CIVICA. Udział w konferencji wzięli także Wiceminister Edukacji i Szkolnictwa Ukrainy Mychajło Wynnyckyj oraz Wiceminister Edukacji Republiki Czeskiej Jiří Nantl.
– Odeski Uniwersytet Narodowy im. Ilji Miecznikowa jest partnerem stowarzyszonym sojuszu SEA-EU już od blisko dwóch lat, jednak ciągle staramy się i podejmujemy wysiłki, by uniwersytety ukraińskie uzyskały status pełnego członkostwa w programie Uniwersytetów Europejskich. To bowiem warunkuje ich finansowanie z programu Erasmus+. Cieszę się, że jako SEA-EU mieliśmy okazję zaprezentować owoce naszej współpracy przed wiceprzewodniczącą Parlamentu Europejskiego oraz reprezentantami Komisji Europejskiej – mówi dr hab. Anna Jurkowska-Zeidler, prof. UG. – Pokazaliśmy, że nasza współpraca po 24 lutego 2022 r. nawiązała się naturalnie, niezależnie od dofinansowania z Unii Europejskiej, jako forma pomocy dla ukraińskiego szkolnictwa wyższego. Jednak jeśli chcemy dalej wspierać Ukrainę i przygotowywać ją do dołączenia do UE, te inicjatywy potrzebują systemowego wsparcia ze strony Komisji Europejskiej.
SEA-EU jako sojusz 9 uczelni nadmorskich prowadzi wielowymiarową współpracę z Odeskim Uniwersytetem Narodowym im. Ilji Miecznikowa (ONU). Ukraińska uczelnia regularnie uczestniczy w życiu konsorcjum, jej studenci i pracownicy biorą udział w wydarzeniach i akcjach organizowanych przez UG oraz SEA-EU, takich jak Kongres Młodej Nauki czy konferencja „Focus on Ukraine”. Także i w spotkaniu na Uniwersytecie w Strasburgu wziął udział Prorektor ds. Badań, Nauczania i Współpracy Międzynarodowej ONU prof. Andrii Smitiukh.
Władze uczelni partnerskich SEA-EU rozmawiały o wsparciu dla ukraińskiej uczelni podczas takich wydarzeń jak Ukrainian Day, który odbywał się w ramach Governing Week na Uniwersytecie Gdańskim. Dotychczasowe wsparcie udziału ONU w SEA-EU jest możliwe dzięki dofinansowaniu z programu „Solidarni z Ukrainą” prowadzonego przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej (NAWA).
Podczas drugiej części konferencji aktualne potrzeby ukraińskiego szkolnictwa wyższego omówili Rektor Chersońskiego Uniwersytetu Państwowego prof. Oleksandr Spivakovskiy oraz Prorektor ds. Badań Naukowych Donieckiego Uniwersytetu Narodowego im. Wasyla Stusa prof. Ilya Khadzhynov. Następnie w trzecim panelu perspektywę Unii Europejskiej na współpracę sojuszy Uniwersytetów Europejskich i uczelni ukraińskich przedstawili Judith Orland z DG NEAR oraz Svein Hullstein z DG EAC. Reprezentanci dwóch dyrektoriatów Komisji Europejskiej odpowiedzialnych za finansowanie projektów współpracy opisali najnowsze dostępne mechanizmy finansowania współpracy naukowej i akademickiej z Ukrainą w związku z przyjęciem przez Parlament Europejski pakietu pomocy dla Ukrainy w wysokości 50 mld EUR.
Na koniec spotkania Prorektor ds. Współpracy Międzynarodowej Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu dr hab. Rafał Witkowski, prof. UAM przedstawił dokument pt. „Statement of Strategic Partnership”. Jest to apel do Komisji Europejskiej o wsparcie finansowe dla sojuszy Uniwersytetów Europejskich i innych uczelni europejskich, które są już zaangażowane we współpracę i pomoc uniwersytetom ukraińskim. Dokument został przyjęty przez wszystkich uczestników konferencji.
Spotkanie było współfinansowane przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej (NAWA), instytucję, która prowadzi program dofinansowania współpracy między sojuszami Uniwersytetów Europejskich a ukraińskimi uczelniami. Organizatorami byli Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Uniwersytet w Strasburgu, jako partnerskie uczelnie konsorcjum EPICUR. Wydarzenie odbyło się pod patronatem Ewy Kopacz, Prezes Rady Ministrów w latach 2014-2015, wiceprzewodniczącej Parlamentu Europejskiego. W spotkaniu w Parlamencie Europejskim uczestniczyła także europosłanka Magdalena Adamowicz.
aut. Marcel Jakubowski/ Zespół Prasowy UG