Należący do Uniwersytetu Gdańskiego r/v Oceanograf ponownie wyruszył poza Morze Bałtyckie, tym razem na ponad miesięczną wyprawę za północne koło podbiegunowe. W BaltArctic Research Cruise zaangażowany jest także Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk i należąca do niego r/v Oceania, uczelnie europejskiego sojuszu SEA-EU oraz znany powieściopisarz Zygmunt Miłoszewski, który prowadzi dziennik pokładowy podróży.
Zapraszamy do śledzenia postępów na naszej stronie i social mediach.
– Dwa lata temu r/v Oceanograf połączył cztery nadmorskie uczelnie – Uniwersytet Gdański, Uniwersytet w Kilonii, Uniwersytet w Breście i Uniwersytet w Kadyksie. Dzięki znakomitej współpracy udało nam się skoordynować trzy projekty naukowe na bardzo szeroką skalę geograficzną, od Morza Bałtyckiego po Zatokę Kadyksu – powiedział Rektor Uniwersytetu Gdańskiego prof. dr hab. Piotr Stepnowski. – Trzeciego czerwca zwracamy dziób statku na Północ, w stronę Arktyki, gdzie wraz z uczelniami SEA-EU i Instytutem Oceanologii PAN ponownie zrealizujemy trzy duże zadania badawcze. Cieszę się, że r/v Oceanograf już po raz drugi stanie się symbolem europejskiej współpracy i jedności!
Wspólny rejs dwóch polskich jednostek badawczych jest niepowtarzalną okazją połączenia działalności naukowej prowadzonej przez obie instytucje oraz wykorzystania pełni możliwości obu statków.
Rejs zakłada prześledzenie rozprzestrzeniania się wód płynących z Bałtyku do Arktyki wraz ze zbadaniem losów zawartych w nich substancji chemicznych, potencjalnych zanieczyszczeń (np. mikroplastiku, metali ciężkich) i niesionych przez nie organizmów żywych. W trakcie rejsu badania i obserwacje prowadzone będą równolegle na obu statkach. Planuje się wykonywanie pomiarów właściwości wody morskiej i aerozoli oraz poborów próbek wody i organizmów morskich do dalszych badań laboratoryjnych. Dzięki temu możliwa będzie odpowiedź na pytania dotyczące zasięgu występowania pochodzących z Bałtyku organizmów słonawowodnych w pełnosłonych morzach nordyckich i charakteru odpływu wód bałtyckich na północ oraz sprawdzenie, jak daleko na północ są one jeszcze wykrywalne.
Swoją perspektywę na działania naukowców, życie na statku oraz wszystkie inne wydarzenia z rejsu przedstawi autor powieści kryminalnych, laureat Paszportu „Polityki” 2014 Zygmunt Miłoszewski, który będzie prowadził dziennik pokładowy.
– Myślę, że naukowców i pisarzy łączy fakt, że choć pozornie spędzamy życie, garbiąc się nad jakimiś papierami, to drzemie w nas dusza obieżyświatów i poszukiwaczy przygód. Pojechać w nieznane, zobaczyć, odkryć, opowiedzieć, zachwycić świat. Dlatego – oraz ponieważ jestem zakochanym w Skandynawii żeglarzem – bez momentu zawahania zgodziłem się pojechać jako kronikarz w badawczy rejs statku r/v Oceanograf na daleką Północ – mówi pisarz. – Uprzedziłem, że piszę powieści przygodowe, więc może się okazać, że kiedyś wszyscy przeczytają jak r/v Oceanograf – rozszarpywany od środka przez grzeszne namiętności, a od zewnątrz przez ogromnego krakena – majestatycznie spływa na dno fiordu. Powiedzieli: zgoda. Zatem płyniemy.
W trakcie wyprawy r/v Oceanograf odwiedzi uczelnie partnerskie sojuszu uczelni nadmorskich SEA-EU, do którego należy także UG. Naukowcy z tych uniwersytetów nie tylko powitają jednostkę badawczą Uniwersytetu Gdańskiego w portach miast Kilonia (Niemcy), Bodø (Norwegia) i Malmö (Szwecja), ale także wsiądą na r/v Oceanograf, aby wspomóc główne projekty badawcze i zrealizować własne projekty naukowe.
Warto dodać, że to nie pierwsza duża międzynarodowa kampania oceanograficzna Uniwersytetu Gdańskiego. W 2022 r. r/v Oceanograf przebył drogę z Gdyni do położonego na południu Hiszpanii Kadyksu. W trakcie tej wyprawy międzynarodowy zespół naukowców zrealizował trzy duże projekty badawcze oraz przeprowadził kilka jednodniowych rejsów edukacyjnych dla studentów z uczelni europejskich.
Już 3 czerwca r/v Oceanograf stanie się przestrzenią do wzmacniania akademickiej współpracy europejskiej, kontynuowania wraz z Instytutem Oceanologii PAN tradycji polskich badań polarnych oraz szerzenia kobiecego spojrzenia na morze w ramach wystawy „Women view of the Sea”, która zostanie wystawiona w Bodø. Planowany powrót statku Uniwersytetu Gdańskiego to 5 lipca.
aut. Marcel Jakubowski/Zespół Prasowy